Voor hen die geen geduld hebben en onderstaande niet willen lezen: ik kom uit op deze twee (vier) lijsten:
Bovenstaande vraag kent meerdere antwoorden:
Omdat je een bepaald Bijbelboek dusdanig belangrijk vindt dat je er alles over wilt weten.Omdat je moeite hebt met een bepaald Bijbelboek en daarom wat extra hulp kan gebruiken.
Omdat in de categorie er onder geen goede delen beschikbaar zijn.
Omdat de evangelicale diepgravende commentaren relatief goedkoop zijn in de aanschaf.
Omdat je een commentaren verslaving hebt.
Omdat je wilt promoveren op dat ene Bijbelboek.
Omdat je zwemt in het geld en een goed boek beter zo snel mogelijk gekocht kan worden om de investering optimaal te benutten.
Omdat je bang bent dat een gemeentelid net die vraag stelt bij een tekst waar je geen antwoord op weet te geven.
Tegenover al deze antwoorden moet echter ook de vraag gesteld worden: waarom zou je ze niet willen hebben? Daar kunnen ook een aantal antwoorden op worden gegeven:
Je vindt er veel in maar niet wat je zoekt.Je wordt overspoeld door informatie en ziet door de bomen de preek of het paper niet meer.
Je hebt het geld niet.
Je hebt het geld er niet voor over.
Je hebt geen tijd om een uur te moeten doen over het lezen van het commentaar op 1 vers.
Je hebt genoeg aan de andere, meer bruikbare boeken in je kast.
Ik zal hier een korte typering geven van de series die er zijn voor OT en NT en zal dat later vertalen naar een tweetal lijsten. Die lijsten geven mijn visie op wat goed is aan te schaffen, indien je ondanks het hiervoor genoemde toch een dergelijk commentaar wenst aan te schaffen. De volgorde van beschrijven hier beneden is niet toevallig.
OT en NT
Hermeneia:Ik kan zo niet bedenken wat er beter is, want: nog te behappen, erg grondig en toch niet een bos aan details. Het format is erg goed en stelt in staat om snel te vinden wat je zoekt. Als op een bepaald boek in andere series betere commentaren te vinden zijn, en dat blijkt echt uit reviews, dan kun je gerust van Hermeneia afstappen. Sommige delen zijn dus gewoon matig, of erg uitgesproken (voorbeeld van het laatste is Baltzer op Deuterojesaja). Andere delen zijn gewoon te oud. Bijna alles van voor 1995 heeft recent een beter alternatief in een andere serie. Bekijk dus goed reviews, want dit is duur. Houdt er overigens rekening mee dat Hermeneia grote pagina’s heeft met twee kolommen. Oftewel: ze lijken dun te zijn als je op de pagina’s afgaat.
Anchor Bible:
Wisselende serie. Over het algemeen kan worden gezegd dat deze serie door de jaren heen beter is geworden. Dat betekent dat alles van voor 2000 beter niet kan worden aangeschaft. Wat bruikbaarheid en behulpzaamheid is deze meestal minder dan de Hermeneia. Wat de wetenschap betreft zijn sommige delen onovertroffen. Maar dat maakt het voor de studeerkamer niet direct het beste commentaar. Een aantal commentaren zijn beter en recenter dan die in de Hermeneia reeks en ook bruikbaar.
ECC (Eerdmans Critical Commentary):
Dit is een nieuwe serie. Het probleem daarbij is dat het duidelijk is hoe deze serie te typeren valt. Er staan mooie namen op de planning! Von Wahlde op Johannes is uniek en uitgebreid en gaat in op de redactie van Johannes. Hierdoor is het vers voor vers commentaar erg lastig te hanteren. Dozeman op Exodus is een mooi formaat, maar niet erg overzichtelijk. Hij behandelt wel veel vragen en zet een duidelijke visie neer. Het format is niet zo duidelijk als Hermeneia en de commentaren zijn tot nu toe niet echt gebruiksvriendelijk. Ik verwacht dat deze serie op termijn een belangrijke concurrent gaat worden van Anchor.
ICC (International Critical Commentary):
Als je op tekstueel niveau alles wilt weten, een uitputtende bibliografie wilt hebben tot op het moment van afronding van het betreffende manuscript, meer vragen wilt krijgen, soms de mogelijke antwoorden uiteengezet wilt hebben op onmogelijke vragen; en echt teveel geldt hebt, of neigt door te slaan in de hobby van de theologie; kijk dan naar de ICC. Voor de praktijk van een studeerkamer is dit nauwelijks bruikbaar. Er zijn uitzonderingen. Als er een goed alternatief is in de vorm van bovenstaande reeksen, dan kun je de ICC beter laten liggen, al is het alleen al om het geld.
WBC (Word Biblical Commentary):
Deze serie gaat tegenvallen als je wat meer ingewikkelde vraagstukken wilt opzoeken. Dan blijkt dat achter de details vaak een conservatieve agenda schuilgaat. Dat is iets wat je niet nodig hebt als je reden ziet om een uitgebreid commentaar te grijpen. Ik beveel deze niet aan om deze reden. Er zijn commentaren in deze reeks van auteurs die ook elders, in een andere serie, aan de bak komen. Die zijn wellicht de moeite waard.
OT
HCOT (Historical Commentary on the Old Testament):Erg grondig en uitgebreid. De serie is in het Nederlands begonnen en werd toen steeds naar het Engels vertaald. De serie gaat nu in het Engels verder, ook al is er de laatste jaren weinig activiteit geweest. De kwaliteit wisselt, maar is overwegend goed. Het probleem van deze serie is dat er inmiddels voor de meeste boeken een meer recent alternatief is. Als de nieuwe delen ooit uitkomen gaan ze serieus de concurrentie aan met De Hermeneia, ECC en Anchor Bible (wellicht ook met ICC).
FOTL (Forms of the Old Testament Literature):
Een serie die erg ingaat op redactiekritiek en op literaire aspecten van de tekst. Dit betekent dat veel kwesties niet aan de orde komen. Sommige delen geven echter een erg goed commentaar. Bij deze serie kunnen veel delen niet functioneren als grondig commentaar, zoals de hierboven genoemden.
BECOTWP (Baker Exegetical Commentary on the Old Testaments Wisdom literature and Psalms):
Wat detail en gebruiksgemak betreft een prima reeks. Niet vermoeiend gedetailleerd, een stevige inleiding. Dit is een evangelicale serie met daarin bijdragen van sterk confessionele auteurs en van minder confessionele auteurs. Dit bepaalt deels de exegese en de mate waarin recht wordt gedaan aan uitkomsten van wetenschappelijke discussies.
NICOT:
Voor deze serie geldt iets vergelijkbaars. Echter is deze serie meer uitgebreid en voor het overgrote deel ouder dan de BECOTWP.NT
Voor de NIGTC (New International Greek Testament Commentary), de Pillar en de NICNT (New International Commentary on the New Testament), geldt eigenlijk hetzelfde als voor de BECOTWP en den NICOT. Deze series zijn zeker op talen en teksten erg grondig en gewaardeerd door vriend en vijand. Voor deze series geldt dat je altijd moet uitkijken voor ‘lovende recensies’. Pas als iemand met een andere achtergrond lovend is, dan is het te ‘vertrouwen’. De confessionele theologen zijn giga-productief. Dus als je iets op het net vindt… grote kans dat… Wees alert op dit punt.
Welke uitgebreide commentaren ik nu niet noem/betrek:
Er zijn vijf series die ik hier in eerste instantie niet noem maar die voor lezers van deze Blog wel van belang kunnen zijn. Deze series zijn allen uitgebreid en zijn opgenomen in de lijsten voor OT en NT met meer ‘orthodox protestantse' uitgebreide commentaren. Het betreft de series:NAC (New American Commentary)
ZEC (Zondervan Exegetical Commentary)
Baker NT
In die lijsten worden eveneens de NIGTC, Pillar, BECOTWP, NICNT en NICOT meegenomen.
De in dit artikel beschreven series kunnen worden vertaald naar lijsten met commentaren. Daarbij kan in die lijsten onderscheid worden gemaakt tussen dat wat al verschenen is en dat wat nog zou moeten uitkomen. Deze lijsten zijn hier te vinden:
.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten